OZAN BİNGÖL
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “Yeni vergi yok!” demecine ait haberlerin mürekkebi kurumadan Meclise yeni vergi paketi sunuldu.
Paketteki vergiler, vergilerin farklı halde isimlendirilme çabası ve en kıymetlisi de kanunun münasebeti artık bu kadar da olmaz dedirtti.
Sonda söyleyeceğimi en başta söyleyeyim: “Bu vergicilik değil!” Yapılacak olan, halkta vergi alerjisini en üst düzeye çıkarmak için tüm hudut uçlarına dokunan, verimsiz, adaletsiz bir uygulamadır. Vergi literatürüne yeni bir kavram sokalım; yapılan tüm ülkeyi, tüm vatandaşları birden “VERGİ KOMASI’na sokmaktır. Vergiye reaksiyon, vergi alerjisi etabından vergi koması basamağına geçmiş bulunmaktadır.
Aşağıda evvel kısaca getirilen vergileri sıralayıp sonrasında eleştirilerime yer vereceğim.
YENİ VERGİ YASA TEKLİFİ NE GETİRİYOR?
Savunma Sanayii ile İlgili Birtakım Düzenlemeler Hakkında Kanun ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Adalet ve Kalkınma Partisi Küme Başkanlığı tarafından onlarca Milletvekilinin imzasıyla 11 Ekim 2024 tarihinde Meclis başkanlığına verildi. İmzası olan Milletvekillerinin birçoklarının neye imza attığından haberi olduğu konusunda kuşkularım var.
Yeni vergi yasa teklifiyle Savunma Sanayii Destekleme Fonu için;
-
Beyannamelerden alınan damga vergisi fiyatı kadar hisse alınması
-
Tapu ve kadastro süreçlerinden; taşınmaz satışlarında alıcı ve satıcıdan başka farklı 750 TL öteki süreçlerde ismine süreç yapılandan 375 TL olarak hisse alınması
-
Kredi kartlarından tıpkı Kanunun 9’uncu hususuna nazaran belirlenen limiti 100 bin Türk lirası ve üzerinde olan kartların hamillerinden her bir kart başına yıllık alınan 750 TL hisse alınması
-
Noterlerde, birinci kez tescili yapılacak olan araçların tescil süreçlerinde 3 bin TL, tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve dönemlerinde 1.500 TL, Noterlik fiyatı alınan öteki süreçlerde işlem başına 75 TL hisse alınması.
Teklifte ayrıyeten Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) Kanununda yapılan düzenlemeyle, motor silindir hacmi 100 cm3’ün altında olan motosikletlerle motor gücü 6 kW ve altında olan motosikletlerin de motorlu taşıtlar vergisi kapsamına alınması ve vergi tarifesinin belirlenmesine ait düzenleme yapılmaktadır.
Özel Tüketim Vergisi Kanununda yapılan düzenlemeler ile askeri hedefle kullanılanlar hariç olmak üzere insansız hava taşıtlan (drone) ile kol saatleri ve sırf cümbüş maksadıyla tasarlanmış motorlu uçan oyuncaklar verginin kapsamına alınmaktadır.
Özetle, SSDF için hisse alınması ismi altında yeni vergi yükümlülükleri çok geniş kapsamda kişiyi etkileyecek halde hayatımıza girecek.
MESELE GÜVENLİKSE 75 TL TAHSİL ETMEYİ BEKLEMEYİN
Yasa teklifinin Genel Gerekçesinde “Türk savunma endüstrinin milletlerarası rekabet gücünün artırılması için muhtaçlık duyduğu kaynağın temin edilmesi hedefiyle yeni kaynak muhtaçlığı bulunmaktadır” İfadeleri yer almaktadır.
AKP Küme Lider Vekili yasa teklifi ile ilgili basına yaptığı sunuş konuşmasında İsrail tehdidinden, savunma ve güvenliğin değerinden bahsetmiştir.
Yetkililere sesleniyorum: Önemli bir güvenlik tehdidi ile karşı karşıya bulunuyorsak ve kaynağa gereksinimimiz varsa, bu kaynak için vatandaşın notere gidip süreç yapmasını ve oradan alınacak 75 liralık SSDF hissesini beklemeyin. Vatandaşın araç almasını, taşınmaz alıp satmasını beklemeyin. Bu millet “Tekalifi Milliye”yi hayata geçirmiştir. Elindekini ülkesi için Devletine vermekten çekinmemiştir. Nitekim önemli bir tehlike varsa bütçede SSDF fonuna Cumhurbaşkanının bir dakika içinde istediği kadar para aktarma yetkisi vardır, aktarın. Kur muhafazalı mevduat uygulanırken bütçede ödeneği bile olmadan 40 milyar lirayı bütçeden ödemediniz mi? Sorun güvenlik olduğunda elinizi, kaleminizi kim tutuyor.
Toplanması öngörülen meblağın yıllık 60-70 milyar lira olacağı varsayımı kamuoyuyla paylaşılmıştır. Bu meblağın toplanamayacağını tez ediyorum. Kredi kartı üzerinden alınması planlanan hisse nedeniyle pek çok kredi kartı limiti aşağı çekilecektir. Amaç tutmayacaktır. Velev ki tuttu diyelim. Tüm bu meblağ 2024 yılı bütçe maksadı olan 7,4 trilyon liralık vergi gayesinin yüzde 1’i bile değil. Bu kadar küçük bir sayı için vatandaşı vergiyle boğmanın ne manası var.
Lütfen ulusal güvenliği, savunma gereksinimlerini mazeret etmeyin. Bu teklifin, üstte belirttiğimiz nedenlerle, gerçek manada acil ve büyük savunma gereksinimleriyle alakası yoktur.
VATANDAŞ VERGİ KOMASINA SOKULACAK
Vergi, tüzel cebir ile alınır. Yani Devletin hükümranlık hakkı gereği bir vergi koyması ve bu vergiyi zorla alma hakkı vardır. Lakin vergilerin adil olması, toplama maliyetinin düşük olması, verimli olması gerekir.
Yapılan düzenlemeyle getirilen vergiler adaletsizdir. Zira maktu fiyatları içermektedir.
Yani, 2 milyon liraya konut alan bir dar gelirli de, 200 milyon liraya yalı alan kişi de birebir maktu fiyatı ödeyecektir. 1 milyon liraya en düşük segment araba alan da 20 milyon liraya lüks araba alan da tıpkı maktu fiyatı ödeyecektir.
Holding tarafından verilen beyannameler için de iki emekçi çalıştıran küçük işletme için de yılda 12 KDV, 12 Muhtasar, 3 Süreksiz Vergi Beyannamesi ve 1 Gelir/Kurumlar vergisi beyannamesi için birebir hissesi ödeyecektir.
Özetle, bu düzenleme gayriadildir. Vatandaşı vergiden soğutacak, vatandaşı vergi komasına sokacaktır. Milyonlarca küçük işletmeye yalnızca vergi beyannameleri için aşağıdaki ek yükleri getirecektir. Yapmayın, bunun ismi vergicilik değil, bunun ismi kümesteki kazdan tüy yolma sanatı da değildir. Bunun ismi sinekten yağ çıkarmaya çalışmaktır.
2024 yılında yanında iki kişi çalışan küçük bir işletmenin yalnızca beyanname nedeniyle katlandığı maktu damga vergisi yükü aşağıdadır. Ayrıyeten hatırlatmak gerekir ki bu meblağlar yaklaşık 2,5 ay sonra ortalama yüzde 44 oranındaki yine değerleme oranı kadar artacaktır.
Bakıldığında böylesi küçük bir işletmenin bile yalnızca beyannamelerden kaynaklanan damga vergisi ödemesi yıllık 9 bin 526,20 liradır. Ve bu meblağı milyarlık bir holding de, küçücük bir şahıs işletmesi de ödemektedir. Ve yeni teklif ile bu meblağ kadar bir meblağ da yani ayrıyeten bir 9 bin 526,20 lira da SSDF için ödenecektir. Yani var olan adaletsizlik daha da derinleşecektir. Nereden baksan tutarsızlık, nereden baksan….
VERGİ İLE HİZMET BEDELİ FARKINI İDRAK EDEMEYENLER…
Yıllardır vergi konusunda çalışıyorum. Lakin vergileme konusunda bu kadar makus bir devir görmedim. Vergi mevzuatı konusunda karar vericilerde bu derece vergi cehalet seviyesine daha rastlamadım.
Neredeyse tüm vatandaşların sırtına her gün karşı karşıya gelebilecekleri, zarurî yeni vergi yükü getirenler “Aslında bu vergi değil, hizmet bedeli” diyor.
Sorarım size, bankanın verdiği limiti 100.000 liranın üzerindeki kartta devlet bana hangi hizmeti sunuyor ki bunun ismi hizmet bedeli olsun.
Noterin yaptığı yeni araç tescilinde 3 bin TL alınacak, bunun karşılığında devlet vatandaşa hangi ek hizmeti sunuyor.
Tapu süreçlerinde, zati alıcı ve satıcı birlikte dikkate alındığında yüzde 4 tapu harcı ödüyoruz. Yetmiyor, döner sermaye bedeli ödüyoruz. Artık bütün bunlara ek ödeyeceğimiz alıcı ve satıcının her biri için 750 liralık hangi ek hizmeti alıyor ki, alınan bedel hizmet bedeli olsun. Aslında tüm bu saydığımız hizmetler için vergi ödememiş miydik? Yani ez cümle bu vergicilik de, vergileme de değildir.